Tanuki-Anime

Obcy, podróżnicy w czasie albo ludzie obdarzeni nadprzyrodzonymi zdolnościami stanowią nieodłączną część ludzkiej zbiorowej świadomości, naszej kultury. Jednak zdecydowana większość z nas opuszczając gimnazjum doskonale rozumie, że – podobnie jak Święty Mikołaj – należą oni do świata fantazji i nie są częścią codziennej, szarej rzeczywistości. Dokładnie tak myślał też Kyon – bohater, którego oczami obserwować będziemy świat tej serii. Tak myślał – aż do chwili, gdy na jego drodze stanęła ona – Haruhi Suzumiya. Pozbawiony jakichkolwiek skrupułów chodzący wulkan energii, istna antyteza stereotypowej japońskiej licealistki, zdecydowana na wszystko, by znaleźć w okolicy coś niezwykłego, a może zbawiać świat – tajemnica po tajemnicy?

Kyon popełnił zasadniczy błąd – zwrócił na siebie uwagę Haruhi… I tak ze zwykłego licealisty, gotowego wieść zwyczajne szkolne życie, stał się samotnym głosem rozsądku w stworzonej ad hoc Ratującej Świat przez Przeładowanie go Zabawą Brygadzie Haruhi Suzumiyi, obok z pozoru całkiem przypadkowych osób, prośbą lub groźbą zwerbowanych przez Haruhi. Odtąd nic nie będzie już takie samo, a tornado wydarzeń wkrótce odsłoni Kyonowi zupełnie nowe oblicze świata…

Ta seria zdecydowanie należy do najbardziej niesztampowych i niekonwencjonalnych. Jej pierwszy odcinek to w rzeczywistości czystej wody metafikcja – fan­‑film z gatunku mahou shoujo, wyprodukowany (bardzo kiepsko) przez brygadę Haruhi, chronologicznie przynależący bliżej końca serii. Sama seria tak naprawdę zaczyna się dopiero w odcinku drugim! Kolejne odcinki, opowiadające łącznie kilka krótszych lub dłuższych historii, również nie są poukładane w porządku chronologicznym – aby umożliwić widzowi zorientowanie się w tym wszystkim każdorazowo w zapowiedzi następnego odcinka Haruhi podaje jego numer w porządku chronologicznym, zaś Kyon ją poprawia, podając kolejny numer w porządku wyświetlania. W każdej innej serii taki „artystyczny bałagan” w fabule byłby nie do zniesienia, tu jednak – o dziwo – to rozwiązanie wydaje się nawet całkiem trafione! A sam fakt, że twórcy serii nie pogubili się totalnie i stworzyli całość, która ma sens oglądana w obu porządkach, zasługuje na pochwałę.

Znajdziemy w tej serii właściwie wszelkie możliwe schematy dobrze znane z szkolnych komedii (i nie tylko) wraz z stereotypowymi dla nich postaciami. Jednak każdorazowo zastosowano je w odświeżająco nietypowy sposób, który można interpretować tak jako hołd, jak i parodię. Bohaterowie są interesujący i potrafią z miejsca budzić sympatię widzów. Ale nikt nie jest tu tym, kim na pierwszy rzut oka wydaje się być – ani zblazowany Koizumi, ani milkliwa Yuki Nagato z nosem wiecznie w książce, ani Mikuru Asahina, śliczna jak obrazek, choć trochę powolna drugoklasistka, którą Haruhi zamieni w maskotkę grupy i zmusi do odegrania roli niemal każdego znanego otaku fetysza, od Playboy'owego króliczka przez pielęgniarkę po nieśmiertelną meido. Ale nawet gdy pojawia się – zadziwiająco umiarkowany zresztą – fanserwis, odnosi się wrażenie, że i ten element jest raczej obiektem drwin twórców serii. Zdecydowanie jest to następny wielki plus. Wraz z kolejnymi odcinkami coraz większe znaczenie zyskuje element fantastyczny, o którym jednak nie sposób napisać czegokolwiek, nie psując doszczętnie przyjemności oglądania. Nie oczekujcie jednak czegoś tak banalnego, jak latające spodki pojawiające się w środku dnia! Jak wszystko w tej serii, element fantastyczny jest starannie przemyślany, oryginalny – i zupełnie zwariowany.

Spójna i bogata fabuła to niewątpliwie efekt tego, że seria ta stanowi częściową ekranizację niezwykle popularnego w Japonii cyklu powieści autorstwa Nagaru Tanigawy, ilustrowanego przez Noizi Ito. Jednak i innym aspektom tej produkcji nie da się wiele zarzucić. Nawet jeśli na pierwszy rzut oka wydają się nieco sztampowe, projekty postaci są przyjemne dla oka. Animacja jest staranna i płynna, tła dopracowane i szczegółowe, zadbano też o dopasowane i dość spektakularne efekty. Okazjonalne wykorzystanie CGI nie rzuca się w oczy, chyba, że jest to zamierzeniem twórców. Wyśmienicie wypadł dobór seiyuu, którym idealnie udaje się oddać ironię Kyona, spokojne, ale ważkie monosylaby Yuki, serdeczność Mikuru czy żywiołowość Haruhi. Relatywnie najsłabsza jest oprawa muzyczna, która – choć dobrze dopasowana – nie wyróżnia się niczym specjalnym. Uwagę zwracają natomiast całkiem miłe dla ucha piosenki.

Gdyby nie fakt, że seria jest tak niespodziewanie krótka, zaryzykowałbym stwierdzenie, że mamy do czynienia zarówno z jedną z najlepszych serii roku 2006, jak i zapewne gatunku. Niestety, dość szeroko omawiano niepotwierdzoną informację, że Kyoto Animation zmuszone było przesunąć personel do produkcji zapowiadanego na jesień 2006 remake'u Kanon. Nie byłby to pierwszy przypadek, gdy coś nowego i oryginalnego wypierane jest przez potencjalnie dobrze sprzedającą się sztampę. Biorąc jednak pod uwagę, że autor cyklu wielokrotnie wyrażał wolę dalszego ekranizowania swoich powieści, możemy spodziewać się kolejnych serii. Oby wkrótce…

Na razie każdy fan komedii (zwłaszcza szkolnych) powinien się z tą serią zapoznać, a jestem skłonny zaryzykować twierdzenie, że i pozostałym ma ona szanse się spodobać.